Bijbelgedeelte: Mattheüs 26:36-66

Intro
Dit gedeelte bestaat eigenlijk uit drie delen: (1) Jezus in Gethsémané, (2) Gevangenneming van Jezus, (3) Jezus voor Kajafas.

Jezus in Gethsémané

De worsteling van de Heere Jezus in Gethsémané kun je lezen als de worsteling en overwinning van de tweede Adam (zoals de Heere Jezus wel genoemd wordt; Romeinen 5:14 en 1 Korinthe 15: 22, 45). Terwijl de eerste Adam in de tuin van het paradijs faalde door niet te luisteren naar God, blijkt de tweede Adam in de tuin van het lijden wel gehoorzaam te zijn; bereidwillig om de wil van Zijn Vader te doen.

Vers 36
Jezus kwam vaker in Gethsémané; nu gaat Hij er heen om te bidden. Hij neemt elf discipelen mee; Petrus, Johannes en Jacobus neemt Hij nog verder mee. Zij waren er bij toen Jezus het dochtertje van Jaïrus opwekte (Markus 5: 37) en bij de verheerlijking op de berg (Mattheüs 17: 1 ev). Toen zagen ze de macht en de heerlijkheid van de Heere Jezus. Nu mogen ze getuigen zijn van het moment dat Hij ‘als een worm wordt’ (Psalm 22:7). Dit lijden wordt veroorzaakt doordat Jezus kort voor het moment staat dat Hij de volle last van Gods toorn over de zonde zal ondergaan. Hij vraagt Zijn discipelen met Hem te waken en te bidden. Dat vraagt Hij omdat Hij als waarachtig mens in Zijn verdriet niet alleen wil zijn. Tegelijk leert Hij Zijn discipelen zelfs nu nog. Tot drie keer toe vallen ze in slaap. Ze leren daar twee dingen van. Ten eerste dat zelfs als je van harte de Heere wil dienen, je nog altijd tegen ‘het vlees’ zult moeten strijden. Ten tweede leren ze dat Jezus het lijden echt alleen heeft moeten ondergaan. Hij zegt hun, bestraffend (zie kanttekening): ‘slaapt nu maar en rust’. Hij moest, en wilde, het alleen doen.
Jezus’ heeft het in Zijn gebed over een beker. De beker is in de Bijbel beeld voor Gods toorn (Psalm 75:9) of Zijn verlossing (Psalm 116:13). Het wonderlijke is nu dat Jezus de beker van Gods toorn, die zondaren verdienen te moeten drinken, gaat leegdrinken. Dat doet Hij opdat zondaren de beker der verlossing zullen kunnen drinken. Jezus’ worsteling toont de ernst van Gods toorn over de zonde. Zijn bereidwilligheid toont de grootheid van Gods liefde en goedertierenheid.

De gevangenneming van Jezus

Vers 47 – 56
De tegenstanders denken alles goed te plannen maar er gebeurt niets buiten de macht van God om. Jezus weet dat ze onderweg zijn en is er op voorbereid. Judas leidt de soldaten die Jezus gevangen nemen. Het teken waarmee Judas zijn Meester verraadt – een kus – was een teken van vriendschap (Romeinen 16:6; 1 Korinthe 16:20; 2 Korinthe 13:12; 1 Thessalonicensen 5:26). In reactie op Judas’ kus laat de Heere Jezus hem weten dat Hij de vriendschap wel ernstig nam: ‘vriend’ zegt Hij allereerst tegen Judas. Met daarbij de toevoeging: ‘waarom ben je hier’. Dat wil zeggen: Welke goede reden heb je om Mij te verraden?
Petrus vindt het allemaal te gemakkelijk gaan en denkt dat er gevochten moet worden. Zijn poging die niet erg indrukwekkend is (hij slaat slechts een oor af) wordt door Jezus meteen veroordeeld. Jezus zegt hier niet dat elke vorm van oorlogvoering per se fout is. Waar het nu om draait, is dat Jezus’ weg van verzoening niet door kracht of geweld plaats zal vinden. Hij heeft macht genoeg. Hij heeft Petrus niet nodig; de hemel kan Hem bijstaan met een ontelbare menigte engelen. Maar Hij wil de weg van het lijden gaan om zó verzoening te doen. Als Petrus zijn zin gekregen had, zou hij dat juist in de weg gestaan hebben. Jezus wijst er met nadruk op dat de weg die Hij gaat in de Schriften – het Oude Testament - is voorspeld. Ook de ‘schare’, die meegekomen is, spreekt Jezus nog toe. Opnieuw zie je hier twee kanten: Jezus verwijt hen hun haat tegenover Hem, terwijl Hij enkel goed deed. Tegelijk verwijst Jezus naar Gods plan in dit alles: De Schriften moeten vervuld worden. De verzoening zal plaatsvinden; dwars door alle menselijke plannen en gedachten heen, vervult God Zijn raad.

Jezus voor Kajafas

Vers 57 – 68
Jezus wordt voor het Sanhedrin geleid om ondervraagd te worden. Allereerst wordt heel duidelijk dat er geen enkele beschuldiging tegen Jezus in te brengen is. Hij heeft niets verkeerds gedaan. Tenslotte moet het dan tot een veroordeling komen op grond van twee valse getuigen. Ze verwijzen naar een uitspraak van Jezus over de tempel (Johannes 2:19). Jezus bedoelde de tempel van Zijn lichaam. Als die was afgebroken en na drie dagen hersteld zou zijn (de opstanding) zou de dienst der verzoening in de tempel vervuld zijn.
Jezus verdedigt zich niet tegenover de valse aanklacht. Hij zwijgt totdat de Hogepriester Hem vraagt wie Hij werkelijk is. Volgens de kanttekening gaf Jezus hiermee aan dat de zaak zo ongegrond was dat ze niet waardig was beantwoord te worden. Let op, de hogepriester vraagt het onder ede: Wat nu gezegd gaat worden, geldt als absolute waarheid of als godslasterlijk. Jezus antwoordt bevestigend en zegt er nog meer bij. Hij verwijst naar een profetie uit Daniël 7:13. Daar gaat het over God die komt als Rechter om te oordelen de levenden en de doden. Dus in deze rechtszaal verklaart de Heere Jezus: Ik ben jullie God en Rechter; die zal komen om jullie te oordelen.
De reactie van de hogepriester klinkt in de oren van wie wel religieus wil zijn maar de Heere Jezus niet wil erkennen als de Zoon van God misschien wel vroom. Maar ten diepste hoor je hier het verzet tegen Gods evangelie in alle hevigheid. De hogepriester weigert Jezus te aanvaarden als Gods Zoon en weigert daarmee Gods weg tot het heil te aanvaarden. Alle anderen zijn het volledig met Hem eens. Ze verklaren Jezus des doods schuldig.
De laatste verzen zijn voor wie de Heere Jezus liefheeft bijna te schokkend om te lezen. Eens te meer als je hier bij bedenkt dat het zoals Jacobus Revius in een beroemd gedicht onder woorden bracht niet de Joden waren die hem kruisten, bespuwden en in het gezicht stoten, maar ik. Dit deden en doen wij Hem aan door onze zonden.