Bijbelgedeelte: Lukas 22:7-23 en 39-46

Vers 7
Jezus’ verblijf in Jeruzalem nadert zijn einde. ‘Ongehevelde broden’ is het feest waarbij men in gedachtenis aan de uittocht uit Egypte een week lang ongezuurd brood eet. Dit feest begint met het slachten van het Pascha, het paaslam.

Vers 8-9
Johannes en Petrus krijgen de opdracht het Pascha klaar te maken. Er moeten de nodige voorbereidingen getroffen worden. Daarnaast is het vinden van een geschikte ruimte nog niet eenvoudig, want tijdens de grote feesten is het vanwege de vele pelgrims erg druk in Jeruzalem.

Vers 10-13
Ter oplossing van dit probleem krijgen de discipelen een duidelijke opdracht. De man die de kruik, een aarden watervat, draagt, is waarschijnlijk een slaaf van de ‘huisvader’ uit vers 11. De geschiedenis maakt niet duidelijk of Jezus hier Zijn voorzienigheid wil tonen, of dat Hij deze gang van zaken eerder met de heer des huizes heeft afgesproken. Mogelijk wil Jezus met deze gang van zaken voorkomen dat Judas de plaats weet en Hem te vroeg zal verraden. De opperzaal, een zaal op de eerste verdieping van het huis, is al ingericht. Jezus heeft zo voor alles gezorgd, Johannes en Petrus hoeven alleen nog maar het Pascha zelf in gereedheid te brengen.

Vers 14-16
‘De ure’, dat is na zonsondergang. Jezus heeft sterk naar dit Paasmaal verlangd. In dit Pascha komen immers de lijnen van Jezus’ werk op aarde samen. Met het Pascha, waarop het hele volk Israël het Paaslam slachtte, gedacht men hoe eens de Heere omwille van het bloed van het Paaslam Zijn volk sparend voorbijging. Dát Pascha wordt nu gevierd door hét Paaslam, Dat op het punt staat Zijn bloed te geven opdat de Heere voor eeuwig aan Zijn volk sparend voorbij zal gaan. En daarbij wordt dit Paasmaal door Jezus tot het eerste Avondmaal gemaakt. Het Avondmaal, waar de gemeenschap met God en Zijn gemeente ervaren mag worden. Zo komt ook de gemeenschap met Zijn discipelen tot een hoogtepunt. Dit zal de laatste keer zijn dat Jezus op aarde dit Pascha viert. Nu zal eerst het Pascha in Zijn dood ‘vervuld’ moeten worden.

Vers 17-18
Tijdens het joodse Pascha wordt er viermaal een beker wijn gedronken. Lukas geeft niet duidelijk aan de hoeveelste beker in vers 17 bedoeld wordt. Het is ook niet helemaal duidelijk of Jezus Zelf nog uit deze beker drinkt, maar Lukas lijkt te zeggen van niet.

Vers 19-20
Dan volgt de daadwerkelijke instelling van het Heilig Avondmaal. De symbolen van het Pascha worden nu concreet toegepast op het lijden en sterven van de Heiland. Niet de uittocht, maar de Heere Jezus moet het onderwerp van de ‘gedachtenis’ worden. Daarmee is het Nieuwe Testament, het Nieuwe Verbond, aangebroken.

Vers 21-23
Nu het lijden ter sprake is gebracht, spreekt Jezus ook over wat daar aan vooraf gaat: Judas’ verraad. Nog éénmaal wordt Judas gewaarschuwd. Dát Jezus gaat lijden, staat vast. Maar dat betekent niet dat Judas daarmee zijn verantwoordelijkheid voor zijn aandeel daarin verliest. Judas komt echter niet tot inkeer. De eenheid aan de tafel lijkt nu verbroken. De discipelen stellen de logische vraag wie onder hen de verrader dan is. Deze vraag wordt echter verdrongen door de vraag wie de belangrijkste onder de discipelen is! Judas’ daadwerkelijke ontmaskering verhaalt Lukas niet.

Vers 39
Nadat de maaltijd is afgelopen, vertrekt Jezus met Zijn discipelen naar Zijn laatste plaats van voorbereiding: Gethsémané. Lukas noemt zelf de naam niet, maar spreekt over de plaats waar deze olijvenhof ligt: op de Olijfberg, tegenover Jeruzalem.

Vers 40
De voorbereiding is niet alleen nodig voor Jezus, maar ook voor de discipelen. Zij moeten bidden dat zij zelf niet in verzoeking komen. Dat is een reëel gevaar met het oog op het lijden.

Vers 41-42
Ook hier is Lukas’ beschrijving betrekkelijk kort. Jezus gaat enkele meters verder dan zijn discipelen. Ook Jezus bidt om de verzoeking te kunnen weerstaan. In Zijn gebed probeert Jezus niet onder Zijn roeping uit te komen. Hij bidt of er een andere weg is om Zijn taak te volbrengen, maar ondertussen stelt Hij Zich onvoorwaardelijk onder de wil van de Vader. Eerder liet Jezus de drinkbeker met wijn aan Zich voorbijgaan, maar bij de drinkbeker die Hem nu aangereikt wordt, is dat niet mogelijk. De drinkbeker is in de Bijbel vaak het beeld van de toorn van God die zijn verzadigingspunt heeft bereikt (Psalm 75:9; Jeremia 25:15).

Vers 43-44
De weg die Jezus heeft te gaan wordt door de Vader niet veranderd, maar de Zoon wordt wel gesterkt in het lijden. Een engel komt om Jezus in dit uur van verzoeking bij te staan. Aangrijpend is het tafereel dat Lukas schildert. Hier wordt duidelijk dat Jezus als Gods Zoon niet boven pijn en lijden verheven is. Jezus gaat hier als mens bijna aan het lijden ten onder. De aanblik van de beker van Gods toorn bezorgt Hem grote angst die zelfs lichamelijk zichtbaar wordt.

Vers 45-46
Een grotere tegenstelling is niet denkbaar: de Meester die zó in gebedsworsteling met Zijn Vader ging, vindt Zijn leerlingen slapend. ‘Van verdriet’, zo zegt Lukas. De aankondiging van Jezus’ lijden had de discipelen blijkbaar uitgeput. Jezus wijst de discipelen terecht. Hij had ze een opdracht gegeven, maar de discipelen hebben die opdracht verwaarloosd. Hoe moeten ze dan ooit de aanstaande verzoekingen weerstaan? Het uur van ‘de macht der duisternis’ is immers aanstaande?