Bijbelgedeelte: Genesis 16

Vers 1
Ook na Gods belofte aan Abram van een talrijk nageslacht en Zijn verbond met hem blijft Saraï onvruchtbaar. Waarschijnlijk was Hagar een van de slavinnen die de koning van Egypte met andere geschenken aan Abram gegeven had (Genesis 12:16).

Vers 2
Saraï erkent Gods voorzienigheid in de beproeving. Toch wil ze nu zelf sturen; ze is immers te oud om zelf nog een kind te krijgen? Het was oud-Babylonisch recht dat een kind uit een slavin geboren de meesteres toebehoorde. Abram laat zich tot veelwijverij overhalen; zijn verlangen naar een kind, het beloofde kind, wordt ook hem te sterk. In de oosterse wereld kwam veelwijverij wel vaker voor bij rijkere mannen hoewel monogamie ook daar regel was. Hier blijkt een gebrek aan betrouwen op Gods belofte. Abram en Saraï kunnen niet geduldig wachten op Gods tijd. Ze grijpen zelf naar de verwachte zegen. Wie gelooft die zal niet haasten.

Vers 3-4
Zonder Gods toestemming te hebben gevraagd of gekregen geeft Saraï Hagar aan Abram die haar als bijvrouw ontvangt. Abram heeft gemeenschap met Hagar en zij wordt zwanger. Maar al snel ondervindt Saraï de negatieve gevolgen van haar stappen. Hagar benadert haar met minachting. Zij voelt zich meer dan haar meesteres omdat zij iets ontvangt dat Saraï niet heeft. Zegeningen kunnen mensen hoogmoedig maken.

Vers 5-6
Saraï geeft Abram de schuld, omdat hij Hagar niet terecht wijst. Het verdriet, haar aangedaan, komt voor zijn rekening. Ze doet roekeloos een beroep op God, daagt haar man voor Gods rechterstoel. Abram zegt: uw slavin is in uw macht. Daaruit blijkt welwillendheid, maar ook zwakte. Hij geeft zijn vrouw Hagar en zijn kind prijs aan de grillen van Saraï. Saraï wreekt zich door zeer heftig tegen haar uit te vallen en haar hard te behandelen, mogelijk zelfs door het laten aanbrengen van het slavenmerk op het voorhoofd. Hagar verdraagt dit niet en verlaat het huis en haar dienst. Ze vergeet haar plicht als dienstmaagd (en vrouw) en haar eigen schuld waardoor het haar moeilijk wordt gemaakt.

Vers 7-10
Sur betekent ‘muur’ en is zo genoemd naar de lange, muurachtige heuvels in dit gedeelte van de woestijn. Het ligt ten oosten van Egypte waar nu het Suezkanaal loopt. Hagar loopt dus richting haar eigen land. God houdt haar echter tegen door middel van Zijn Boodschapper (blijkens vers 13 de HEERE Zelf). Hier vinden we de eerste melding van het verschijnen van een engel in de Bijbel.
De HEERE zet Hagar door haar zo aan te spreken weer op de rechte plaats; haar hoogmoed wordt bestraft. Hij doet haar ook gevoelen dat waar zij ook heengaat, Hij haar altijd ziet. Hij berispt haar: Wat doet u hier, waar Ik u ergens anders had geplaatst? Ze heeft haar plicht verlaten, maar ook de voorrechten die ze in Abrams tenten had. En in welke gevaren begeeft ze zich niet, zowel onderweg als ook in het heidense Egypte.
Hagar erkent dat ze vlucht en verontschuldigt zich tegelijk door te zeggen dat het is om het ongenoegen (het aangezicht) van haar meesteres.
Vernederen in vers 6 en in vers 9 is hetzelfde werkwoord. Hagar moet geduldig lijden als zij streng behandeld wordt en zo berouw tonen en Saraï tot zachtheid stemmen. Door een belofte moedigt de HEERE Hagar aan tot gehoorzaamheid. Hij belooft haar een talrijk nakroost.

Vers 11-12
God toont Zijn zorg over haar zwangerschap en het baren. Ismaël betekent ‘God hoort’. Hij heeft gehoord (haar verdrukking) en zal horen. Ismaël zal een ongebonden, ontembaar en strijdlustig mens zijn, evenals zijn nakomelingen. Hij zal met iedereen op voet van oorlog leven. Zijn broederen zullen hem en zijn volk in hun midden moeten gedogen. De Arabieren stammen van Ismaël af.

Vers 13-15
Hagar aanbidt Gods alwetendheid en voorzienigheid. God ziet haar in haar schuld, haar verdrukking, haar dwaalweg en haar berouw. Ze is verwonderd dat zij het voorrecht ontvangt God te mogen zien. En nog wel hier in de woestijn. Of ze ziet met berouw dat zij niet naar God had omgezien, terwijl Hij haar dagelijks aanziet.
Lachaï-Roï betekent ‘de levende van mijn zien’. Bedoeld is: de put van de levende God Die naar mij omziet. Kades ligt 100 km ten zuiden van Hebron tussen Juda en Edom.
Blijkbaar heeft Hagar gedaan wat de Engel haar bevolen heeft.