Bijbelgedeelte: Jozua 8

Vers 1-9
De ban is weggenomen door de dood van Achan (Jozua 7). De HEERE ziet weer in gunst om naar Zijn volk. Door de geschiedenis uit Jozua 7 was Jozua ontmoedigd. Daarom spreekt de HEERE Jozua moed in. ‘Ontzet u niet’ betekent: ‘Wees niet verschrikt en onder de indruk’. Deze bemoediging wordt vaak gegeven in moeilijke omstandigheden en in situaties van oorlog (Genesis 15:1; Numeri 21:34; Deuteronomium 3:2). Terwijl bij de poging, in Jozua 7 beschreven, de goddelijke leiding ontbrak, is deze nu wel aanwezig. De HEERE beveelt op te trekken naar Ai. Net als bij Jericho moeten de inwoners van Ai gedood worden. De buit echter mogen de Israëlieten voor zichzelf houden. In vers 2 bepaalt de HEERE de strategie van de inname: het moet via een hinderlaag gebeuren (vgl. vers 4). De HEERE gebruikt de weg van de middelen. Ook krijgslisten zijn soms geoorloofd. Heel het gebeuren staat in het kader van de beloften uit Jozua 1:1-9. Terwijl 30.000 soldaten zich verdekt moeten opstellen aan de achterkant van de stad, zal Jozua met de overige soldaten de stad naderen. Wanneer de inwoners van Ai dan weer een uitval doen, zoals in Jozua 7:4-5, zullen de Israëlieten wegvluchten. Terwijl het leger van Ai de vluchtende Israëlieten achtervolgt, kunnen de soldaten die in hinderlaag aan de andere kant van de stad liggen, zich van de stad meester maken. Alles gebeurt in de nacht, zodat de kans op ontdekking klein is. De overwinning is zeker (vers 7). Dat er in vers 15 staat dat Jozua werd ‘verslagen’ wijst op hun ‘gespeelde’ vlucht.

Vers 10-29
Blijkens vers 17 worden ook de inwoners van het stadje Bethel betrokken bij de strijd. Alle strijdbare mannen gaan de vluchtende Israëlieten achterna. Met het uitsteken van de speer, waartoe de HEERE hem Zelf de opdracht geeft, geeft Jozua de soldaten in de hinderlaag het sein dat ze de stad kunnen innemen (vers 18). Tegelijkertijd is het een teken van Gods tegenwoordigheid en soevereiniteit. De inwoners van Ai zijn door de eerdere overwinning overmoedig geworden. Ze laten de stad onbeschermd achter. Gedurende heel de strijd is de hand van Jozua uitgestrekt (vers 26). De HEERE beloofde hem de overwinning. In de strijd tegen Amalek hield Mozes zijn hand geheven; Israël overwon (Exodus 17: 11 e.v.). Zoals het volk Jozua in het oog hield, wordt Gods volk opgeroepen altijd te zien op de Overste Leidsman en Voleinder van het geloof. In Hem is de overwinning zeker.
De Israëlieten steken slechts een deel van de stad in brand, anders zou de buit ook verbranden. In vers 22 staat beschreven dat de soldaten van Ai ingesloten worden door de zopas nog vluchtende Israëlieten en de soldaten uit de hinderlaag. Alle inwoners van Ai worden gedood. Er komt een einde aan hun goddeloze bestaan. De maat van hun ongerechtigheid was vol. Al Gods vijanden gaan een keer te gronde (Psalm 104:35). Want hoewel God liefde is, toornt Hij over de zonde. Vandaag is het nog het heden der genade. Het woord ‘eeuwige’ betekent hier ‘lange tijd’. Volgens Nehemia 11:31 is Ai later door de Benjaminieten bewoond.
De ‘eeuwige hoop’ is als het ware een gedenkteken voor de Israëlieten (Jozua 4:6). Nadat de gevangen koning is gedood, wordt hij opgehangen. Dit is bedoeld als afschrikking en vernedering. Jozua zorgt ervoor dat de koning voor de nacht van het hout wordt afgenomen, volgens het bevel van Deuteronomium 21:22-23. Het lichaam bedekken ze bij de stadspoort met een hoop stenen. Het is een waarschuwing: God straft de zonde en meteen een herinnering aan de daden van God.
Veel steden van Kanaän hadden een eigen koning, die regeerde over de stad en het omliggende gebied. De geschiedenis wordt heel uitvoerig beschreven omdat ze leerzaam is voor het nageslacht. Duidelijk moet zijn dat God in Zijn genade Israël het land gééft. Nu Gods toorn is afgewend (Jozua 7), geeft Hij in Zijn genade deze stad. Wanneer de zonde is weggedaan uit het leven, komt er weer ruimte voor de zegen van de HEERE en kan de strijd (ook de geestelijke) weer gevoerd worden. Overigens wordt de belofte vervuld in de weg van het gehoorzamen aan Zijn bevelen. In de weg van het geloof wordt de erfenis (Kanaän) verworven. Gods genadegiften sluiten onze inspanning niet uit. De inname van Ai maakt het mogelijk om naar het noorden te gaan, naar Sichem, om daar bij de bergen Ebal en Gerizim het verbond te vernieuwen.

Vers 30 – 35
De berg Ebal bevindt zich bij Sichem. De HEERE heeft Mozes bevel gegeven om, eenmaal in Kanaän aangekomen, naar de bergen Ebal en Gerizim te gaan om het verbond te vernieuwen (Deuteronomium 11:29 en 27:1 e.v.). Aan de voet van dit gebergte had de HEERE aan Abraham beloofd aan zijn nakomelingen het land te geven.
De reis daarheen wordt niet beschreven. Gehoorzaam aan Gods bevel trekken ze op naar deze plaats; de reis erheen wordt niet beschreven. En de Kanaänieten laten hen zonder hinder naar het centrum van het land trekken. God beschermt.
Op deze plaats zullen zij de HEERE offeren. Door de offers wordt de gemeenschap met de HEERE onderhouden en hersteld. Tevens spreken de offers van toewijding aan de HEERE. Het altaar wordt gebouwd van ruwe, onbewerkte stenen, op de plek waar de Kanaänieten oorspronkelijk een heiligdom hadden.
Jozua maakt een kopie van de wet van Mozes. Hierdoor kan heel het volk de woorden van de HEERE lezen. De oorspronkelijke wet lag in de ark des verbonds. Jozua schrijft met een soort inkt op stenen. Waarschijnlijk is er ook een deel van het boek Deuteronomium opgeschreven. De wet is leefregel voor Gods volk in het nieuwe land. Het hele volk stelt zich op aan weerskanten van de ark. De ene helft staat op de berg Ebal, de andere helft op de berg Gerizim. Rond en op de bergen Ebal en Gerizim was waarschijnlijk een goede akoestiek, zodat Jozua goed verstaanbaar tot het volk kon spreken (vgl. Deuteronomium 11:29; 27:12-13).

‘In het eerst’ betekent ‘voor het eerst’. Met de uitdrukking ‘de zegen en de vloek’ wordt heel het onderwijs van Mozes samengevat. Volgens Leviticus 26 en Deuteronomium 27-28 zal Israël zegen ontvangen wanneer het volk de HEERE dient, en vloek wanneer het ongehoorzaam is. Heel Israël is aanwezig: mannen, vrouwen, kinderen en vreemdelingen. Samen vormen zij de verbondsgemeente van de HEERE.
Door heel het gebeuren verbindt het volk zich aan de HEERE en ontvangt het Kanaän uit Zijn hand. Het verbond bij Sinaï gesloten, wordt nu vernieuwd. Nu Israël Kanaän in beginsel heeft ontvangen, moet het ook leven als volk van de HEERE.
Na de verlossing uit de ellende breekt het leven van de dankbaarheid aan. Elke dag mag men Gods geboden volbrengen uit dankbaarheid.