Bijbelgedeelte: Richteren 4 en 5

Context
Vóór Debóra waren er de richters Othniël, Ehud en Samgar. Steeds weer komt in het boek Richteren het refrein terug: de richter sterft en het volk doet opnieuw wat kwaad is in de ogen van de HEERE. Hij stuurt dan steeds een vijand om het volk te onderdrukken.

Kerntekst
Richteren 5:31 Alzo moeten omkomen al Uw vijanden, o HEERE! Die Hem daarentegen liefhebben, moeten zijn als wanneer de zon opgaat in haar kracht. En het land was stil veertig jaren.

Doelstellingen

De kinderen leren dat God Israël op een bijzondere manier verloste van hun vijanden.
De kinderen beseffen dat Hij hiervoor geloof en vertrouwen vroeg van Debóra en Barak.
De kinderen stellen hun vertrouwen op de macht van God om ook hen te helpen en te verlossen.

Zingen

Psalm 65:5; 68:1; 80:3, 5; 136:1, 4
ZB - Als g’in nood gezeten / Dankt, dankt nu allen God / Glorie aan God / Ik bouw op U

Geloofsleer

HC vraag 94, 95 - Het eerste gebod
NGB art. 17 - De Verlosser door God beloofd

Introductie
Laat de kinderen iets vertellen over hun moeder. Wat is er bijzonder aan haar? Wat waarderen ze aan haar?
Vertel dat de vertelling gaat over Debóra. Zij wordt ‘een moeder in Israël’ genoemd (Richt. 5:7). Zij was heel belangrijk voor het volk, net zoals je moeder heel belangrijk is voor jou.

Beginzin
Wat is het stil op de weg… Er loopt niemand. Geen mensen die op reis zijn op hun ezeltje, ook rijden er geen wagens. Nee, het is helemaal stil. En kijk, als je daar dat dorp binnengaat, dan zie je daar ook niemand. Alle huizen zijn leeg. Er wonen geen mensen meer.

Vertelschets

Wat is er aan de hand? Waar zijn de mensen gebleven, waarom zijn ze niet gewoon in hun huis of onderweg?
Als we nog wat verder kijken, dan zien we het. Een heel groot kamp met allemaal tenten. Daar zijn heel veel soldaten. Een groot leger. Ze hebben wel negenhonderd wagens met wapens, een soort tanks. Het is het leger van de Filistijnen. Sísera is hun officier.
Wat zijn de Israëlieten bang voor die soldaten! Zo bang dat ze niet meer over de wegen durven te gaan en in de dorpen durven te wonen. Ze zijn naar de steden gegaan met dikke muren, daar is het wat veiliger.
Het is niet zomaar dat dit leger de Israëlieten komt onderdrukken. De HEERE God heeft hen gestuurd. Het is een straf. Want het volk luistert niet naar de HEERE. Ze zijn weer andere goden gaan dienen. Wat vindt de HEERE dat erg!
En nu wordt het volk al twintig jaar door de Filistijnen onderdrukt. Al twintig jaar leven ze in angst. Dan gaan ze weer bidden, roepen tot de HEERE: ‘Verlos ons!’
De HEERE luistert naar hen. Wat een wonder!
Ergens in het bergland van Israël, in een huisje onder een palmboom, woont Debóra. Debóra is een vrouw die de HEERE dient. Ze mag de woorden van God doorgeven aan het volk. En ze is ook rechter. De mensen komen naar haar toe voor rechtszaken. Ze is een belangrijke vrouw.
Op een dag zegt ze tegen één van haar dienstknechten: ‘Ga jij Barak eens halen.’ Daar komt hij aan. ‘Barak’, zegt Debóra tegen hem, ‘de HEERE zegt tegen jou dat je een leger van tienduizend mannen bij elkaar moet roepen om tegen Sísera en het leger van de Filistijnen te strijden. God zal je de overwinning geven.’
Barak schrikt. Strijden tegen Sísera en zijn leger met negenhonderd strijdwagens? Dat durft hij niet! ‘Debóra, jij moet met mij meegaan. Anders ga ik niet!’
Barak twijfelt. God belooft dat Hij hem zal helpen en de overwinning zal geven, maar Barak gelooft het niet zo. Daarom wil hij dat Debóra meegaat.
‘Goed’, zegt Debóra. ‘Maar omdat jij niet vertrouwt, zul je niet de eer van de overwinning krijgen. Een vrouw zal die eer krijgen.’
Samen gaan ze op weg. Debóra en Barak verzamelen tienduizend mannen uit Israël. Ze trekken de berg Thabor op.
Kijk, daar in de verte… Het leger van Sísera komt eraan. Ze hebben gehoord dat Debóra en Barak met hun leger tegen hen willen vechten. Snel zijn ze op pad gegaan, met al hun paarden en wagens en wapens.
‘Barak, je moet met het leger de berg afgaan’, zegt Debora. ‘De HEERE trekt voor je uit!’ Daar gaat Barak met de tienduizend mannen.
Hé, kijk eens naar de lucht. Er komen donkere regenwolken aan. Plotseling barst de bui los. En kijk eens wat er gebeurt… Het droge land waarover het leger van Sísera komt aanmarcheren verandert ineens in een modderpoel. De wagens en de hoeven van de paarden komen vast te zitten in de modder. Nu is het voor de Israëlieten niet moeilijk meer om het leger van Sísera te verslaan! Ze doden alle soldaten.
Sísera ziet dat hij geen schijn van kans maakt. Hij moet wegwezen hier! Snel klimt hij van zijn wagen af en rent weg. Hij weet wel een plek waar hij veilig is. De plek waar Heber woont, Heber is een vriend van hem.
Als hij bij de tenten van Heber komt, komt de vrouw van Heber, Jaël, hem al tegemoet. ‘Meneer, kom maar snel hier naar binnen!’ Uitgeput gaat Sísera op de grond liggen. Jaël legt een deken over hem heen. Zo, nu kan niemand hem vinden. ‘Tegen niemand zeggen dat ik hier ben, hoor!’, zegt hij nog tegen Jaël. Dan valt hij in slaap.
Is Sísera echt veilig bij Jaël? Dat denkt hij wel, maar dat is niet zo. Want Jaël houdt van het volk Israël. Als ze ziet dat Sísera slaapt, pakt ze een hamer en een pin waar de tent mee wordt vastgemaakt. Stilletjes loopt ze naar Sísera toe. Ze slaat de pin door zijn hoofd. Zo sterft Sísera.
Ondertussen is Barak achter Sísera aangegaan. Hij komt in de buurt van de tent van Jaël. Een vrouw komt hem tegemoet. Ze wenkt hem. Het is Jaël. ‘Kom met mij mee’, zegt ze, ‘ik weet waar Sísera is.’ Ze wijst naar haar tent.
Barak gaat naar binnen. Daar ligt hij, de vijand. Gedood door een vrouw. Inderdaad, het is zoals Debóra gezegd heeft. Geen eer voor Barak. Door een vrouw heeft de HEERE Sísera overwonnen.
Zo redde de HEERE het volk van de vijanden. Hij geeft hen weer rust. De mensen kunnen weer in hun eigen huizen gaan wonen. Ze durven weer over de wegen te gaan.
Debóra zingt samen met Barak een lied. Een lied om de Heere te loven. Hij heeft hen verlost!

Slotzin
Gelukkig was er in Israël iemand die op de HEERE vertrouwde: Debóra. De HEERE gebruikte haar om Israël te verlossen. Vertrouw jij ook op de Heere?

Gesprek

Waarom was Debóra een moeder in Israël? Wat was er bijzonder aan haar?
Barak vond het moeilijk om te vertrouwen op de HEERE. Vind jij dat ook? Hoe komt dat?

Samenvatting
Na de dood van Ehud verlaat het volk de HEERE opnieuw. God laat hen twintig jaar onderdrukken door de Kanaänieten. De profetes Debora richt Israël en roept Barak op Israël te bevrijden. De strijd vindt plaats bij de beek Kison. God verslaat Sisera door geweldige natuurverschijnselen. Jaël doodt Sisera, die gevlucht is in haar tent. Israël krijgt weer de overhand en er is veertig jaar vrede. Debora bezingt de overwinning in een loflied.

Vragen