Bijbelgedeelte: Daniël 1

Context
Op het moment dat deze geschiedenis begint, heeft Juda nog een eigen koning: Jojakim. Echter, tegen het machtige Babel is het zwakke Juda niet bestand. De Babyloniërs nemen tempelschatten en enkele Judese jongens, van goede komaf, mee. Onder hen bevinden zich ook Daniël en zijn drie vrienden. Ongeveer twintig jaar later zal heel Jeruzalem worden verwoest.

Kerntekst
Daniël 1:8 Daniël nu nam voor in zijn hart, dat hij zich niet zou ontreinigen met de stukken van de spijs van de koning, noch de wijn van zijn drank.

Doelstellingen

De kinderen horen hoe Daniël en zijn vrienden worden beproefd; maar ook hoe zij standvastig blijven.
Ze leren dat God Zijn zegen geeft over het vasthouden aan Zijn Woord.
Ze weten dat God uitnemende gaven aan Daniël heeft gegeven.

Zingen
Psalm - 4:4; 16:1; 141:4,9 en 10; 90:8 en 9; 145:5
ZB - Op bergen en in dalen / ‘k Stel mijn vertrouwen

Geloofsleer

HC vraag 54 - De heilige algemene christelijke Kerk
HC vraag 123 - De tweede bede

Introductie
Begin een gesprek met de kinderen en stel de volgende vragen: ‘Heb je vrienden die niet naar de kerk gaan? Vragen ze wel eens iets aan je wat je eigenlijk niet mag doen? Wat doe je dan? Vind je dit moeilijk?’

Beginzin
Aan Daniël worden ook dingen gevraagd die hij niet mag doen. Moet je eens luisteren wat hij doet…

Vertelschets

Nebukadnezar is de machtige koning van Babel. Wat is zijn rijk groot! Steeds weer maakt hij het met zijn leger groter. Nu staat hij voor de poorten van Jeruzalem. Hij laat allemaal vaten uit de tempel halen die hij naar Babel brengt. Naar de tempels van zijn eigen goden: Marduk, Bel of Nebo.
Ook laat hij een aantal knappe, slimme en gezonde jongens uitzoeken door Aspenaz, zijn overste. Nebukadnezar wil dat ze een goede opvoeding krijgen; ze moeten leren lezen, schrijven, rekenen. Ook moeten ze van alles over de geschiedenis weten, over sterren, over tovenaars. Dan kunnen ze hem over een poosje goed helpen om zijn rijk te regeren. Op deze manier zal zijn rijk nog sterker en groter worden. Hij zal ervoor zorgen dat deze jongens de allerbeste les krijgen, en ook het allerbeste eten en drinken; uit het paleis zelf! Dit zal hij drie jaar doen; daarna zal Nebukadnezar kijken wat er van de jongens geworden is.
Aspenaz doet zijn werk. Hij gaat op zoek naar zulke jongens. Al snel heeft hij er een aantal gevonden en brengt hen naar het paleis van koning Nebukadnezar. Tussen die jongens staan ook vier vrienden: Daniël, Hanánja, Misaël en Azárja. Ze zijn ook uit Juda weggevoerd. Ver van hun eigen land zijn ze hier in Babel terechtgekomen. Wat is alles hier anders! Hier dienen ze niet de Heere, hun God. Hier hebben ze geen tempel voor de Heere. De mensen spreken een andere taal, ze eten andere dingen, ze hebben eigen goden met tempels gemaakt.
Dan komt Aspenaz naar de vier vrienden toe. ‘Luister eens!’ zegt hij, ‘jullie krijgen alle vier een andere naam. Daniël, jij krijgt de naam Béltsazar. Hanánja, jij heet Sadrach, Misaël wordt Mesach en Azárja heet Abed-nego.’ In hun Joodse naam klinkt de naam van de Heere door. Daniël betekent: ‘mijn rechter is God’, maar nu heeft hij een naam die naar één van de Babelse goden is genoemd.
Al snel mogen de vrienden aan tafel om te eten. Wat ziet alles er heerlijk uit! Het beste eten is er neergezet, de beste wijn. Iedereen begint te eten; er wordt van alles van de schalen gepakt. Maar Daniël en zijn drie vrienden eten niet. Ze weten dat het eten wat hier op tafel staat, onrein is. En er staat ook eten op tafel wat Babelse mensen eerst aan de eigen goden hebben geofferd.
Snel stappen Daniël en zijn vrienden naar een man toe die nu voor de vier vrienden zorgt: Melzar. ‘Melzar’, vraagt Daniël, ‘we moeten u iets zeggen. Van onze God mogen we geen onrein voedsel eten. En we mogen ook geen wijn drinken dat eerst aan de goden is geofferd.’
‘Tja’, zegt Melzar, ‘ik denk niet dat de koning het goed vindt, als jullie dit voedsel niet eten. Jullie zullen er dan natuurlijk slechter uit gaan zien dat de andere jongens die ook opgeleid worden. En de koning zal mij vast straffen als ik jullie dit eten niet geef.’
‘Maar’, gaat Daniël verder, ‘kunt u het dan niet tien dagen met ons proberen? Dan geeft u ons alleen eten van het land en water. En na tien dagen vergelijkt u ons met de andere jongens. Daarna moet u met uw knechten doen wat u goed vindt.’
Wat een vertrouwen heeft Daniël in de Heere! Zou jij dit ook durven te zeggen tegen iemand die jou gevangen heeft genomen? Daniël weet dat de Heere voor hem zorgt, altijd en overal.
Melzar kijkt naar Daniël en zijn drie vrienden. Hij heeft wel bewondering voor ze. Deze jongens houden vast aan hun eigen geloof. Wat een wonderlijk geloof is dat! Zal hij het tien dagen proberen? ‘Goed’, zegt Mezar tegen de vier vrienden. ‘We proberen het tien dagen. Jullie krijgen geen vlees en wijn; alleen eten van het land en water. En na tien dagen zullen we jullie goed bekijken.’
Tien dagen later komt Melzar naar Daniël en zijn vrienden. Hij kijkt en kijkt… Maar wat is dat? Hij gelooft het bijna niet. Wat zien deze vier jongens er goed uit! Heel gezond en sterk. Nog sterker en gezonder dan alle andere jongens in het paleis die juist het beste eten van de koning krijgen! ‘Nu hoeven jullie voortaan geen vlees en wijn van de tafel van de koning te nemen’, zegt hij.
Na drie jaar worden Daniël, Hanánja, Misaël en Azárja met alle andere jongens die zijn opgeleid, voor koning Nebukadnezar gebracht. Hij bekijkt ze. Zijn het gezonde jongens? Hij stelt allerlei moeilijke vragen aan ze. Weten ze veel? Er valt hem al snel iets op. Vier jongens uit Juda weten wel heel veel. En wat zien ze er goed uit! Ze weten zeker tien keer zo veel als alle knappe mensen uit zijn rijk.
Nebukadnezar is blij met deze jongens. Die kan hij tenminste goed gebruiken in zijn grote rijk. Ze kunnen hem helpen bij alle belangrijke dingen die hij moet beslissen.

Slotzin
Nebukadnezar weet niet dat er een God in de hemel is die nog veel machtiger is dan hij. Dat is de God die zo goed voor Daniël en zijn vrienden zorgt, ook al zijn ze ver van hun eigen land, in een goddeloos land gekomen. Ze vertrouwen op hun God en willen Hem graag dienen met heel hun hart.

Gespreksvragen
Hoe dien jij de Heere? Vind je het moeilijk om precies te leven zoals God dit van je vraagt? Waarom? Hoe liet Daniël zien dat hij de Heere diende?

Samenvatting
Nebukadnezar, de koning van Babel, heeft Jeruzalem veroverd. Alle belangrijke mannen zijn meegevoerd naar Babel. Zo ook Daniël en zijn vrienden Hananja, Misaël en Azarja. De koning laat alle jongemannen goed verzorgen, zodat ze hem kunnen dienen. Maar Daniël en zijn vrienden wilden geen onreine dingen eten en drinken, omdat ze de Heere dienen. Ze vragen of zij ander eten kunnen krijgen, van het gezaaide, en water te drinken. Melzar, de overste van de kamerlingen, wil het proberen. Maar als zij er slecht uit gaan zien, moeten ze ook eten van de tafel van de koning. Na tien dagen zien Daniël en zijn vrienden er zelfs beter uit dan de andere jongemannen. En de koning ontdekt dat zij veel slimmer zijn dan de anderen. Zo krijgen ze een belangrijke plaats in het rijk.

Vragen